Jeśli trafi się pacjent z zezem dużego stopnia, to może być konieczne zarówno zastosowanie zabiegu operacyjnego, jak i ćwiczeń. Równocześnie może być zastosowana korekcja okularowa oczu. Zawsze musimy dany przypadek rozpatrywać całościowo.
Terapia zeza
Na czym polega funkcjonalne leczenie zeza?
Jeżeli mamy być dokładni, to nie leczymy zeza, tylko wyprowadzany go funkcjonalnie bez zastosowania leków oraz interwencji chirurgicznych. Zez nie jest tylko problemem mięśni, ale przede wszystkim sposobem, w jaki odczytywane jest przez mózg położenie oczu pacjenta.
To jest głównie kwestia działania funkcjonalnego mózgu, który jedne funkcje odczytuje prawidłowo, a inne nie zawsze. Co prawda rejestrujemy obrazy za pomocą oczu, ale możemy je zobaczyć dopiero za pomocą mózgu, do którego obraz dzięki oczom dociera.
Tak naprawdę widzimy wszystko do góry nogami. Odwrócony obraz powstaje w oku i taki jest przekazywany do mózgu. Umiejętność odwracania obrazu nabywana jest w ciągu pierwszych miesięcy życia. To pokazuje jak duże możliwości istnieją w naszym mózgu.
Zez a inne wady wzroku
Wadom wzroku takim jak zez nie musi towarzyszyć krótkowzroczność czy dalekowzroczność. Podczas badań specjalista ustala, jaki jest kąt zeza, które mięśnie nieprawidłowo funkcjonują, czy oczy potrafią skupić się na obserwowanym przedmiocie (fiksacja oraz fuzja), czy prawidłowo działa konwergencja, czy jest prawidłowa korespondencja siatkówkowa. Dopiero po ustaleniu tych podstawowych, ale istotnych kwestii, możemy się zabrać za funkcjonalne wyprowadzanie zeza.
Funkcjonalne wyprowadzanie zeza
Funkcjonalne wyprowadzanie zeza polega na wykonywaniu kolejnych ćwiczeń wzrokowych oraz utrwalaniu funkcji prawidłowych. Dzięki temu można zapanować nad oczami oraz bez dodatkowego wysiłku ustawić je prawidłowo albo nieomal prawidłowo, co także jest sukcesem, ponieważ umożliwia normalne funkcjonowanie, naukę czy pracę.
Można to porównać do treningu sportowego, który także polega na ćwiczeniu mięśni oraz odruchów. Codziennie wykonuje się przygotowane indywidualnie dla przypadku ćwiczenia postrzegania, które pomagają ustawić oczy oraz pomóc zapamiętać to prawidłowe ustawienie. Bardzo często oprócz ćwiczeń mięśni trzeba przywrócić oraz wypracować prawidłową fiksację oczu lub korespondencję siatkówkową.
Kiedy można rozpocząć terapie zeza?
Na pewno możemy pomóc tylko takiej osobie, która ma zdrowe oczy. Jeżeli zez jest wynikiem jakiejś trwającej choroby, to najpierw trzeba się zająć jej wyleczeniem. Dopiero później możemy przystąpić do treningu wzroku.
Stosunkowo najłatwiej jest osiągnąć taki sukces w terapii u dzieci. Sporo zależy to od tego, czy zez wystąpił na skutek porażenia okołoporodowego, czy też pojawił się w późniejszym okresie życia. Okołoporodowy zez wrodzony jest trudniejszy do wyleczenia, w przeciwieństwie do tego, który pojawił się po okresie prawidłowego funkcjonowania wzroku, ponieważ mamy do czego wracać.
